State of Stability

:: A STATE OF STABILITY ::

Gert Aertsen en David De Buyser

State_of_Stability#David_De_Buyser Sinds 2012 werken Gert Aertsen en David De Buyser geregeld samen aan hun afzonderlijke projecten. Dat resulteerde in december van dat jaar in een residentie bij NADINE. In de afsluitende expo/performance ‘A State of Stability’ (zie afbeelding 1) presenteerden zij hun werk in een gemeenschappelijke scenografie: “Our current state of ideas about sound, light and movement linked in a series of events”. Voor NUIT BLANCHE willen zij opnieuw een aantal elementen uit deze setup samenbrengen, aan elkaar linken en integreren in de historiek van de stad.

A STATE OF STABILITY at NADINE, december 2012
afbeelding 1: A STATE OF STABILITY at NADINE, december 2012

a state of stability

"There can be no silence up in the mountains, since their very contours roar. And for there to be silence, time itself has to attain a sort of horizontality; there has to be no echo of time in the future, but simply a sliding of geological strata one upon the other giving out nothing more than a fossil murmur” [in America, Jean Baudrillard]

In A STATE OF STABILITY stellen David De Buyser en Gert Aertsen een aantal van hun experimenten met licht, geluid en tijd op in een gezamelijke scenografie.

Onafhankelijk van enige filosofische definitie van tijd, is er zoiets als een operationele definitie van tijd. De manier waarop de waarde van een tijdseenheid bepaalt wordt, door observatie van een x-aantal herhalingen van een cyclische gebeurtenis. Voor ons is dat het op- en ondergaan van de zon.

“All questions about motion or speed are only complete with an appropriate frame of reference.” [bron: internet]

We ervaren tijd onder meer door verandering in licht en geluid. Als het nacht wordt vervlakt ons beeld van de stad, waardoor we minder beweging zien en op die manier tijd anders gaan beleven. Deze cyclusgebruiken David De Buyser en Gert Aertsen als basis om in real-time beeld en geluid te genereren. De 11 uur en twintig minuten durende nacht van vijf oktober 2013 is daarbij het tijdsreferentiekader. Een object dat zich voortbeweegt in de ruimte en precies 11 uur en twintig minuten nodig heeft om zijn traject af te leggen, een video-opname van de Brusselse skyline gefilmd van zonsondergang tot zonsopgang en een bio-elektronisch muziekinstrument zijn de tools.

1024px
afbeelding2: ‘exercising slow’, gearbox, baan en snelbouwsteen

concrete beschrijving van het project

In de doorgang tussen Ursulinnenstraat en Brigitinnenstraat worden in een scenografie een aantal elementen of objecten opgesteld. Elk element vormt een experiment, een oefening met klank, beeld of tijd. Alhoewel de focus bij elk element verschillende is, zijn ze aan elkaar gerelateerd en beïnvloeden ze elkaar. Het geheel vormt een installatie waarin klank en beeld bewerkt worden over een periode die bepaalt wordt door het onder- en opgaan van de zon. Onze beleving van tijd staat daarin centraal.

Een steen wordt opgesteld aan het ene uiteinde van de tunnel. Aan het andere uiteinde bevindt zich een gearbox. De steen wordt langzaam via een kabel over een piste voortgesleept door de gearbox. Ogenschijnlijk onbeweeglijk, trekt de gearbox de steen over het verloop van de nacht van het ene uiteinde naar het andere. Onderaan de steen is een contact microfoon bevestigd die de klank van het slepen van de steen registreert. Door de trage beweging is het schuren van de steen nauwelijks hoorbaar. De microfoon registreert geen continue signaal, maar korte korrelige klanken. Zoals in granulaire synthese wordt het schurende geluid van de steen door de vertraging opgesplitst in kleine elementen (grains).

Aan één van deingangen staat een parabolische object opgesteld, gevormd uit geplooid zwart aluminium. Hierop wordt een transducer bevestigd die de klank van de steen overzet op het object waardoor het als een speaker fungeert. Aanvankelijk zijn er slechts nu en dan kleine korte klanken te horen, zoals die in real time worden geregistreerd door de microfoon op de steen. De klanken worden echter opgeslagen en in loop afgespeeld, elke nieuwe micro opname wordt aan de loop toegevoegd. Naarmate de avond vordert, wordt de klank alsmaar complexer en rijker. Op die manier ontstaat over het verloop van de avond een nieuw klankbeeld.

Een video-opname, gemaakt van zonsondergang tot zonsopgang, registreert de skyline van de stad zoals die vervlakt of zich duidelijker aftekent door het veranderde licht. De skyline wordt via beeldanalyse omgezet naar een lijn van pixels. Op die manier vormt zich een contour, op de grens tussen stad en hemel. Deze contour wordt geprojecteerd op een scherm, opgehangen in het midden van de ruimte, in de lengterichting van de gang.

1024px
afbeelding 3: contourdetectie op de bergen rond Isola Comacina, Italië - 2012


Deze contour vormteen dynamische partituur die gebruikt wordt als sturing voor een bio-elektronische synthesizer, ontworpen om te interageren met traag veranderende biologische processen. Zo was in het verleden de groei van schimmel een parameter voor de klankkleur van het instrument. Voor Nuit Blanche wordt deze aangepast om de veranderende lichtintensiteit als beïnvloedende factor te gebruiken.

Samen met het granulaire geluid van de steen, is de synthesizer de hele nacht te horen als monotoon, maar traag veranderend signaal. Naast dit installatieluik zullen op drie momenten tijdens de nacht drie muzikanten muzikale interventies maken. Hierbij verschuift de focus naar het performance-aspect van het event.

Extra gelaagdheid wordt toegevoegd door deze verschillende elementen nog meer met elkaar te relateren. De korrelige klank van de steen werkt als sturing voor een tweede beeld dat zich vormt rondom de contourlijn. Over het verloop van de nacht wordt alsmaar meer zichtbaar van het beeld van de stad. Parallel met de reconstructie van de klank aan de hand van micro-opnames, wordt pixel per pixel meer onthuld van dit beeld.

De contour van de stad bepaalt op zijn beurt dan weer de klankkleur van de steen.

1024px